Khác với nhiều quốc gia chỉ tập trung vào lý thuyết, hệ thống giáo dục nghề tại Phần Lan lấy thực hành làm trung tâm. Sinh viên được đào tạo qua những giờ làm việc thực tế, được cá nhân hóa lộ trình học, và có cơ hội vừa học vừa làm tại doanh nghiệp. Mô hình này được xem là “chìa khóa vàng” giúp người học nhanh chóng thích nghi với môi trường lao động châu Âu.
1. Học nghề qua thực hành – đặc trưng nổi bật của Phần Lan
Tại Phần Lan, chương trình đào tạo nghề được chia thành ba cấp độ: Initial (cơ bản), Further (nâng cao/dành cho người đã có kinh nghiệm) và Specialist (chuyên gia). Dù ở bậc nào, trọng tâm của quá trình học vẫn là thực hành trực tiếp – hay còn gọi là Practical Training.
Sinh viên không chỉ học qua sách vở hay giảng đường mà dành phần lớn thời gian rèn luyện tại các cơ sở thực tế, xưởng nghề hoặc doanh nghiệp đối tác. Nhờ đó, khi tốt nghiệp, người học có thể bắt tay vào công việc ngay mà không cần thời gian thích nghi dài.
2. Lộ trình học cá nhân hóa theo năng lực từng sinh viên
Mỗi học viên tại Phần Lan đều có Kế hoạch Phát triển Năng lực Cá nhân (Personal Competence Development Plan – PCDP). Kế hoạch này được thiết kế dựa trên kỹ năng, mục tiêu nghề nghiệp và kinh nghiệm thực tế của từng người.
Với sinh viên quốc tế, quá trình cá nhân hóa có thể phức tạp hơn do rào cản ngôn ngữ. Vì vậy, các trường thường sắp xếp nhóm học phù hợp, tập trung vào kỹ năng mà thị trường lao động đang cần. Nếu sinh viên thể hiện năng lực nổi bật, họ hoàn toàn có thể rút ngắn thời gian học và tốt nghiệp sớm.
3. Tốt nghiệp bằng việc chứng minh năng lực nghề
Điểm đặc biệt của hệ thống này là không chỉ dựa vào điểm số hay bài thi, mà sinh viên cần chứng minh khả năng thực hành nghề ngay tại doanh nghiệp.
Người học có thể chủ động đề nghị tham gia đánh giá năng lực sớm nếu cảm thấy đủ tự tin. Dù không bắt buộc trình độ tiếng Phần Lan cụ thể, hầu hết các trường đều yêu cầu sinh viên thể hiện kỹ năng nghề bằng ngôn ngữ này trong suốt quá trình làm việc thực tế – đây cũng là cách giúp họ hội nhập nhanh hơn với môi trường bản địa.
4. Hai hình thức đào tạo chính: Thực hành và Học nghề có lương
Hệ thống nghề Phần Lan có hai mô hình thực hành chính:
- Practical Training (Thực hành không lương):
• Diễn ra tại trường, cơ sở đào tạo hoặc doanh nghiệp đối tác.
• Sinh viên không nhận lương, nhưng được hướng dẫn sát sao và có cơ hội tích lũy kinh nghiệm thực tế.
• Trường và doanh nghiệp có thỏa thuận đào tạo, song sinh viên không phải ký hợp đồng lao động. - Apprenticeship (Học nghề hưởng lương):
• Sinh viên làm việc thực tế tại doanh nghiệp như một nhân viên thử việc, nhận lương và phúc lợi theo hợp đồng.
• Hình thức này phổ biến với những sinh viên có năng lực tốt, đáp ứng yêu cầu công việc sớm.
Nhiều chương trình kết hợp cả hai hình thức, giúp người học linh hoạt vừa tích lũy kinh nghiệm, vừa tạo thu nhập trong quá trình học.
5. Thời gian và điều kiện thực hành phụ thuộc vào từng ngành
Thời điểm và thời lượng thực hành của sinh viên phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
- Loại chương trình: Ở bậc Further hoặc Specialist, sinh viên thường được vào giai đoạn thực hành sớm hơn vì có nền tảng lý thuyết và kinh nghiệm.
- Yêu cầu ngành nghề: Một số ngành như Bếp cần chứng chỉ vệ sinh an toàn thực phẩm; ngành Điều dưỡng yêu cầu kiểm tra sức khỏe và tiêm chủng trước khi vào bệnh viện thực tập.
- Tính chất công việc: Nghề đòi hỏi sử dụng thiết bị chuyên dụng hoặc có yếu tố rủi ro thường yêu cầu giai đoạn huấn luyện tại trường trước.
- Năng lực tiếng Phần Lan: Các nghề liên quan đến dịch vụ, chăm sóc hoặc giao tiếp với khách hàng yêu cầu trình độ ngôn ngữ tốt để đảm bảo an toàn và chất lượng công việc.
- Nhu cầu thị trường lao động: Các trường thường sắp xếp thực hành xen kẽ, giúp sinh viên có cơ hội trải nghiệm nhiều môi trường và tiếp cận nhà tuyển dụng tiềm năng.
6. Sinh viên “vừa học vừa làm”, hội nhập nhanh
Nhờ phương pháp học tập gắn liền với thực tế, sinh viên nghề tại Phần Lan không chỉ nắm vững kỹ năng chuyên môn mà còn được rèn luyện tinh thần kỷ luật, tính độc lập và kỹ năng giao tiếp trong môi trường quốc tế.
Chính vì vậy, nhiều du học sinh lựa chọn con đường du học nghề Phần Lan như một hướng đi bền vững để nhanh chóng có tay nghề, việc làm ổn định và cơ hội định cư lâu dài tại châu Âu.
🧡 Vì sao nên chọn SISU EDUTAINMENT?
SISU không chỉ là đơn vị tư vấn du học – mà là người bạn đồng hành trong suốt hành trình du học Phần Lan của bạn.
- Hỗ trợ tư vấn 1:1 từ bước chọn ngành, chuẩn bị phỏng vấn đến hoàn thiện hồ sơ visa.
- Cung cấp khóa học tiếng Anh & tiếng Phần Lan dự bị để đảm bảo học viên tự tin trước khi nhập học.
- Đồng hành suốt hành trình học tập, sinh hoạt và định hướng việc làm tại Phần Lan. Từ khâu chuẩn bị hồ sơ, phỏng vấn, hỗ trợ khóa học tiếng, cho đến khi bạn chính thức đặt chân đến Phần Lan – SISU luôn sát cánh cùng học viên.
